Opdracht Groene Loper
Almere is een ‘New Town’, met veel jonge inwoners. De mensen zijn er jong van geest en de stad heeft een flexibele, experimentele houding. De stad groeit snel en zoekt naar een aantrekkelijke uitstraling waarin ‘groen’ een essentiële rol speelt: jeugdig, duurzaam, gezond en fris.
De Floriade die zich in 2022 in Almere afspeelt, biedt een uitgelezen kans om de profilering en het imago van de stad bij te sturen. Het thema van de tuinbouwtentoonstelling dit jaar is namelijk ‘Growing Green Cities’. Om optimaal gebruik te maken van deze gelegenheid zet de gemeente een route uit, aanvankelijke vanaf Station Almere Centrum tot aan de Esplanade onder de noemer ‘De Groene Loper’. In een later stadium is de loper uitgebreid over het water, in verbinding met het Floriadeterrein.
Daarom is een beroep gedaan op de expertise van conceptontwikkelaar Mothership, met de vraag om een visie op deze ‘groene weg naar morgen’: dé weg naar de Floriade en een blijvende, groene blauwdruk van de stad. De 8-pleinen strategie is leidend voor de Loper; in een groot gebaar verbindt de route ook deze pleinen in het centrum.
Concept visie
Door kunst en cultuur een rol te geven en blijvend te verweven in het DNA van het stadscentrum krijgt de openbare ruimte een extra laag. De culturele identiteit van de stad krijgt een nieuwe lading door die eigenheid te verbeelden. De binnenstad wordt daarmee prettiger en aantrekkelijker voor bewoners, gebruikers en bezoekers.
Aan de hand van dit uitgangspunt, dat leidend is voor het werk van Mothership, hebben we onderzocht wat Almere onderscheidt van andere steden, wat typisch Almere is en waar de bewoners trots op (mogen) zijn. Vandaaruit ontwikkelden we een visie die uitmondt in een plan met een serie artistieke ingrepen, sociale evenementen en passende kunstwerken. De uitvoer hiervan is gaande en neemt enkele jaren in beslag. Uiteraard gebeurt dit in samenwerking met stakeholders, met op de eerste plaats de bewoners van het gebied.
In onze visie doen we suggesties aan de Gemeente en geven we aan welke keuzes volgens Mothership tot de beste resultaten zullen leiden.
Visie: ZEEGROEN!
‘Groen’ was het uitgangspunt van de gemeente Almere. Het is terecht een thema voor veel steden, zoals het ook het thema van de Floriade is. Groen heeft veel betekenissen: bomen en planten, gezond, biologisch, groene energie, duurzaam, jong. Dat wil iedere stad wel uitdragen…
Maar Almere heeft een unieke historie, iets dat haar ontegenzeggelijk onderscheidt: de stad is gebouwd op voormalige zeebodem. Er zijn maar weinig steden waarover hetzelfde gezegd kan worden en dat moet terug te vinden zijn. Zo jong als de stad is, zo indrukwekkend is haar ontstaansgeschiedenis.
Naast de ambitie van ‘groen’ is dus ook ‘blauw’ typisch Almere. De stad kan zich onderscheiden door dit uit te dragen: land + water = groen + blauw = ZEEGROEN.
De Rode Draad van de Groene Loper in Almere is zeegroen!
Concept
In onze visie wordt de Groene Loper een Zeegroene Loper, die steeds weer op verschillende plekken in het centrum verwijst naar de identiteit van de stad.
Binnen onze suggesties voor de Zeegroene Loper is er ruimte om met kunst en cultuur het verhaal te vertellen van de ambities van de stad, van eigenheid, groen, zachtheid, sociale cohesie, beleven en ervaren.
Met zo’n twintig voorstellen tekenen we een toekomstige route langs opvallende plekken, met bijzondere zitplaatsen, prachtige muurschilderingen, tuinen als ontmoetingsplek op versteende locaties, sjabloontekeningen om de looproute te markeren, evenementen op platte daken, workshops voor scholen, kunstwerken in de openbare ruimte en andere interventies.
Dit doen we samen met kunstenaars en architecten, lokale ondernemers, bewoners, creatieve organisaties, en partijen als de Floriade, Prorail en NS.
In alle voorstellen, of ze direct van Mothership komen of van door ons uitgenodigde creatieven, is de visie ‘ZEEGROEN’ leidend. Dat wil zeggen dat ieder concept door ons aangestuurd wordt op de betekenis daarvan, zodat alle initiatieven de visie versterken en uiteindelijk zullen leiden tot een nieuw, positief en typerend imago voor de stad.
De komende jaren zullen uitwijzen welke van onze voorstellen daadwerkelijk gerealiseerd gaan worden.
Zichtbaarheid
Op dit moment wordt gewerkt aan een groot kunstwerk aan de buitenkant van Station Almere Centrum. Kunstenaar Geert Mul laat je zien hoe de stad er onder water uit ziet.
Op het station zelf werken we aan een geluidskunstwerk dat bezoekers het gevoel geeft op de roltrappen vanaf de zeebodem tot boven het water (en omgekeerd) te reizen.
Het busstation krijgt in de toekomst een plafond dat door kunstenaar Peetah wordt bewerkt tot zeespiegel.
Kunstenaar Jan van der Ploeg heeft een enorm zitobject, de ‘Zeebank’, van een huid voorzien die alle kleuren van de zee in zich draagt. De ‘slang’ is ontworpen door Lola Landscape Architects, als onderdeel van hun plan voor de nieuwe, groene inrichting van de Stadhuispromenade als stadspark.
Impact
In de slipstream van onze voorstellen voor de Gemeente ontwikkelen we een kunstwerk voor Lesly Bamberger, eigenaar van Kroonenberg Groep. Deze partij bezit een aantal winkelpanden rondom het Centraal Station. Op basis van ons werk voor Station Almere Centrum zijn we gevraagd een kunstenaar uit te nodigen voor een werk op een grote blinde muur die grenst aan de openbare ruimte van een plein. Beeldend kunstenaar Iwan Smit maakt hier een ontwerp voor.
Naar aanleiding van onze visie werden we door de Floriade benaderd om de openingsceremonie voor bewoners tot een bijzondere ervaring te maken. We ontwierpen een 200 meter lange drijvende pier die vanaf het Weerwater het water in loopt, in de richting van het Floriadeterrein. Aan het einde van de aaneengeschakelde pontons ligt een groot vierkant met centraal een waterkunstwerk van kunstenaar Meike Justine Ziegler. Dit werk is voortgekomen uit een samenwerking met het toekomstig Kunstmuseum Flevoland.
De pier eindigt in de vorm van een kwadrant, met in het midden een interactieve fontein in de vorm van een geiser. Het water pulseert op de hartslag van de bewoners van Almere. Als bezoeker kun je zo een heel eind het water in lopen en weer terug, zodat je de skyline van Almere vanaf het water ziet.
En niet alleen dát kun je daar zien, maar ook het bijzondere lichtkunstwerk dat we hebben ontwikkeld. Dertig grote interactieve lichtstralen geven elke avond een lichtshow. De lampen worden opgehangen in de hoogspanningsmast van Tennet die midden in het Weerwater staat. Gedurende de Floriade, 180 dagen lang, ontstaat in het donker een feeërieke sfeer op en rond het water. Inwoners van Almere worden gevraagd om samen met Mothership de verschillende lichtshows te programmeren.
Ook kreeg de Floriade op verzoek onze – van het Eurovisie Songfestival bekende – aftelklok. De aanloop naar de start van de tuinbouwtentoonstelling kan zo iedere dag gemarkeerd worden.
En last but not least: ons Dobberende Bos, waarmee we Mothership op de wereldkaart hebben gezet, drijft tegenwoordig in Almere. Nadat het vijf jaar in de Rijnhaven in Rotterdam heeft gelegen is het speciaal voor de Floriade overgevaren naar zijn nieuwe ligplaats.
Op verzoek van en gedurende de wereldberoemde tuinbouwtentoonstelling ligt het daar om de aandacht te vragen voor klimaatverandering en met name de stijging van de zeespiegel. Goed om te zien dat ons werk daadwerkelijk bijdraagt aan bewustwording.